Innovatieve test met drones voor snelle afhandeling van incidenten op weg en water
De provincie Noord-Holland test vanaf 8 juli 2025 de inzet van drones bij incidenten zoals een pech- of ongeval op de (vaar)weg. Het idee is dat een drone de situatie vanuit de lucht goed kan overzien waardoor sneller de juiste informatie doorgegeven kan worden. Denk aan de inzet van een ambulance of bergingsauto om het incident af te handelen. Ook is de weg dan sneller weer vrij. De praktijkproef vindt plaats op de N9, N99, de N250 en het Noordhollandsch Kanaal rond de Kooybrug in Den Helder en duurt tot en met april 2026.
Waarom inzet drones?
Vindt er op dit moment een incident plaats op een (vaar)weg zonder camera’s? Dan moeten verkeerscentrales afgaan op indirecte signalen. Denk aan meldingen via Waze, 112 of Floating Car Data (FCD), die zichtbaar zijn in de NDW-viewer. Deze bronnen geven snel een eerste aanwijzing, maar bieden nog geen zekerheid. Om de ernst van het incident te bepalen, moet een weginspecteur ter plaatse het incident bevestigen. Door afstand of verkeersdrukte kost dat vaak minimaal tien minuten. Op provinciale wegen kan dit nog langer duren.
Drones: kansen voor de toekomst
De provincie Noord-Holland voert de praktijkproef uit samen met Rijkswaterstaat en NDW. Er wordt gekeken naar de voordelen en de kosten van het inzetten van drones, het op afstand besturen ervan en of de data waardevol is voor bijvoorbeeld de verkeersdiensten zoals Google Maps en Tom Tom. In navigatiesystemen verschijnt dan sneller informatie over het incident en bijvoorbeeld rijbaanafsluitingen en files. Deze innovatie draagt bij aan de verkeersveiligheid en bereikbaarheid van Noord-Holland.
"Met drones zien wegbeheerders direct of er een botsing, stilstaand voertuig of obstakel is, vooral van belang op plekken zonder camera’s. Zo kunnen ze sneller beslissen of omleidingen of hulpdiensten nodig zijn. Door AI met automatische beeldherkenning versnellen we bovendien de informatiestroom richting de weggebruiker", aldus Olaf Vroom, manager innovatie NDW.
Van dronebeeld naar in-car waarschuwing
NDW heeft de ambitie om te onderzoeken of drones waardevolle data kunnen leveren voor het valideren van bestaande verkeersdatastromen. We kijken ook of we de dronebeelden in deze pilot automatisch kunnen analyseren en omzetten in bruikbare verkeersinformatie met behulp van kunstmatige intelligentie (AI). Het doel: AI trainen om zelfstandig verkeerssituaties te herkennen op basis van videobeelden. Denk aan het onderscheiden van een kop-staartbotsing, afgevallen lading of een stilstaand voertuig. Deze informatie sturen we vervolgens direct door naar serviceproviders zoals Google Maps en TomTom, zodat weggebruikers snel een waarschuwing in hun navigatie ontvangen.
Op afstand bestuurde drone
Drones zijn niet nieuw meer, maar op afstand bestuurde drones die buiten het zicht vliegen zijn wel relatief nieuw Nederland. In de eerste maanden (juli tot september) wordt de drone nog bestuurd door een dronepiloot in de buurt. Als dat goed verloopt is de volgende stap het op afstand besturen van de drone. Dat gebeurt door een speciaal opgeleide en gecertificeerde dronepiloot die zorgt dat de drone veilig boven de weg kan vliegen. Er is voor de locatie bij de Kooybrug en Den Helder Airport gekozen, omdat in dit gebied veilig en verantwoord testvluchten uitgevoerd kunnen worden, binnen de bestaande wet- en regelgeving.
Hoe werkt het?
Tijdens de testperiode vinden proefvluchten plaats rondom het kruispunt van de Kooybrug. Dat gebeurt met name op werkdagen en niet in de nacht. Om goed te kunnen testen worden situaties nagebootst. Denk aan een pechgeval op de vluchtstrook of verloren materiaal in de berm of het water. Het idee is dat bij een melding van een incident de drone heen vliegt. Met beelden vanuit de lucht kan de verkeerscentrale direct inschatten wat nodig is om het incident af te handelen. Denk aan het oproepen van een ambulance, of wegdekreiniger als er bijvoorbeeld olie op de weg ligt. De verwachting is dat door de dronebeelden sneller de juiste hulp geboden kan worden.
Als de proef goed verloopt kan de provincie de drone ook bij echte incidenten inzetten. Daarnaast onderzoekt de provincie of een drone bruikbaar is om bijvoorbeeld de kwaliteit van de belijning op de weg te meten of voor beheer en onderhoud aan de infrastructuur.
Omgeving en privacy
Vragen over privacy en de beelden die de drones maken zijn begrijpelijk. Bewoners en bedrijven in de buurt waar de drone gaat vliegen ontvangen een brief met informatie van de provincie. Het veilig en verantwoord inzetten van drones staat voorop. De provincie en haar partners/leveranciers gaan hier uiterst zorgvuldig mee om. Zo vliegt de drone zo min mogelijk over huizen en bedrijven. De dronebeelden van de weg of vaarweg worden alleen gebruikt om ervan te leren of om incident zo snel mogelijk op te lossen.
Meer informatie
Voor vragen over de pilot bij NDW:
Ernst Scheerder
Voor vragen van omwonenden of weggebruikers:
Servicepunt Provincie Noord-Holland
0800-0200 600 (gratis)
Kijk ook op www.noord-holland.nl/smartmobility. Weten welke praktijkproeven met drones nog meer gedaan worden zie je op smartpatrol.nl/drone2go, een initiatief van Rijkswaterstaat.